Koinotning yoshi qanday aniqlandi?

Olimlarimiz koinotning yoshini aniqlashda yirik yutuqlarga erishdilar. Ushbu yutuqlar orqali koinotning yoshi taxminan 13 milliard yil ekanligi aniqlandi. Bu kashfiyot koinotning eng katta sirlaridan birini ochdi va ilmiy hamjamiyatda katta qiziqish uyg’otmoqda.

Koinotning yoshi kosmik fon nurlanishining tahlili orqali aniqlandi. Bu nurlanish Big Bang’dan keyingi ilk yillarda koinotning issiqligi tufayli paydo bo’lgan. Ushbu nurlanish harorati va xususiyatlari olimlarga koinotning tarixini va yoshini hisoblash imkonini berdi. Kosmik fon nurlanishining tarqalish tezligi va uning spektri bu yoshni aniqlashda asosiy rol o’ynagan.

Eng muhim o’lchov usullaridan biri esa koinot kengayishining tezligini o’lchovchi Hubble qonuni hisoblanadi. Ushbu qonun yordamida koinotning boshlang’ich holatiga qaytib, uning yoshini hisoblash mumkin. Hubble kosmik teleskopi va boshqa ilmiy asboblardan olingan ma’lumotlar shuni ko’rsatdiki, koinot kengayishining tezligi va masofalari o’rtasidagi bog’liqlik koinotning yoshi haqida aniq tasavvur beradi.

Yana bir usul esa qadimiy yulduzlarning yoshi va koinotning yoshi o’rtasidagi munosabatni o’rganishdir. Qadimiy yulduzlar koinotning dastlabki davrlarida hosil bo’lgan bo’lib, ularning kimyoviy tarkibi va yoshi ko’p narsalarni aytib beradi. Koinotning yoshi ushbu qadimiy yulduzlarning yoshi bilan solishtirilganda, koinotning taxminiy yoshini hisoblash mumkin.

Bu kashfiyotlar insoniyatga koinotning asl kelib chiqishi va uning kelajagi haqida yangi bilimlar beradi. Ilmiy jamoa ushbu ma’lumotlar asosida koinotning kelajakdagi evolyutsiyasi haqida ham taxminlar qila oladi. Shu bilan birga, bu kashfiyotlar astronomiya va kosmik tadqiqotlar sohasidagi yangi ilmiy tadqiqotlar uchun yangi eshiklarni ochadi va bizning koinotimiz haqidagi bilimlarimizni yanada boyitadi.