Жер ананың құпиялары

Адамзат қоғамдастығы үшін әрқашан таңғажайып және қызықты болып келген Жер анамыз туралы жаңа деректер мен дереккөздер үнемі ашылып отырады. Әлемдік ғылым қауымдастығы соңғы зерттеулерінде Жердің бірнеше қызықты ерекшеліктерін айқындады, олар адамдардың ғаламшарымызға деген түсінігін кеңейтеді.

Алматы қаласындағы Қазақстан астрономия қоғамының мамандарының зерттеулеріне сәйкес, Жердің формасы шын мәнінде дөңгелек емес, артық және кемшіліктерге ие, бұл оның гравитациялық өрісінің де өзгергіштігін түсіндіреді. Мұндай фактілер ғылыми ортада үлкен талқылауларға себепші болып отыр.

Сондай-ақ, зерттеулер көрсеткендей, Жер біз ойлағандай баяу емес, күн сайын шамамен 1,6 миллиметрге ұлғайып, оның жарық жұлдыздарға қатысты позициялары өзгеріп отырады. Бұл құбылыс космостық нысандардың өзара әрекеттесуі мен әлемдік кеңістіктің күрделі динамикасын айқындайды.

Ең таңғаларлық фактілердің бірі – Жер өз осінен шамамен 24 сағат ішінде айналады, бірақ осы айналу жылдамдығы уақыт өте келе өзгеріп отырады. Себебі, Жердің ішкі және сыртқы факторларының әсерінен, мәселен, атмосфералық қысым мен мұхиттардың түбіндегі ағыстар секілді.

Ғалымдардың айтуынша, Жер бетінің 70 пайыздан астамын су басқанымен, оның тек шамамен 2,5 пайызы ғана таза су болып табылады. Бұл зерттеулер келешекте су ресурстарын басқару стратегияларын қалыптастыруда маңызды болып табылады.

Бұлардан бөлек, Жердің қауіпсіздігі үшін аса маңызды өзге де бірқатар фактілер бар. Мысалы, магниттік өрістердің болуы Жер бетіндегі тіршілікті күннің зиянды сәулелерінен қорғайды. Ал қабаттардың қозғалысы мен вулкандық белсендігі Жердің геологиялық динамикасының куәландырылған бөлігі болып табылады.